Chúng ta đều muốn làm chủ cho bản thân mình một vài kỹ năng nhất định. Rất có thể rằng ít nhất một lần bạn đã từng tự hỏi bản thân: “Làm thế nào để tôi có thể thực hiện điều này tốt hơn, hiệu quả hơn, nhanh hơn?”. Bài viết này sẽ mang đến câu trả lời cho câu hỏi của bạn. Cách nhanh nhất để làm chủ một kỹ năng là gì?
Tiền đề để làm chủ một kỹ năng
Tất nhiên là trước khi bắt đầu bất cứ điều gì, những người thành công luôn chuẩn bị sẵn sàng:
- WHY – TẠI SAO: Vì sao bạn lại muốn làm chủ kỹ năng này? Kết quả mà quá trình này mang đến cho bạn là gì? Nếu không thực hiện sự phát triển này, bạn sẽ bỏ lỡ điều gì?
- WHAT – CÁI GÌ: Bạn đang ở đâu, bước tiếp theo là gì, bước cuôi cùng sẽ “đại khái” như thế nào? Ví dụ, bạn là một họa sĩ và muốn nâng cấp kỹ năng vẽ: bạn phải biết bạn đang ở đâu, bước tiếp theo của bạn và một “bậc thầy” sẽ trông như thế nào. Đâu là những tác phẩm được cho là kiệt tác trong mảng của bạn?
- HOW – NHƯ THẾ NÀO: Đâu là những hành động mang tính chất phát triển kỹ năng bạn hướng đến? Đâu là những thói quen bạn phải xây dựng và thực hiện mỗi ngày?
- WHO – AI: Đâu là những nguồn lực có thế hỗ trợ bạn trên chặng đường phát triển bản thân này của mình? Trang web, sách, YouTube, người nào hay khóa học nào có thể giúp bạn thực sự khai phá tiềm năng của chính mình?
Tóm lại, bạn đã xác định rõ ràng mục tiêu, tầm nhìn, giá trị và một kế hoạch cơ bản cho quá trình làm chủ kỹ năng của bạn.
1. Một tâm trí làm chủ kỹ năng
Chúng ta sẽ đề cập đến một điều ít được nhắc đến trong quá trình phát triển kỹ năng: Một tâm trí làm chủ kỹ năng là một tâm trí như thế nào? Nghĩ gì để phát triển? Cảm thấy như thế nào để phát triển? Hãy coi một video từ TED (video có phụ đề tiếng Việt).
Video nói về việc rèn luyện một cách hiệu quả. Điều gây ấn tượng nhất từ video chính là một nghiên cứu. Trong nghiên cứu này, họ chia những cầu thủ bóng rổ từ nghiệp dư đến có kinh nghiệm thành hai nhóm: một nhóm được tập luyện trực tiếp, một nhóm chỉ được tập luyện “trong đầu” bằng trí tưởng tượng.
Điều đặc biệt là sau cùng một khoảng thời gian tập luyện, cả hai nhóm đều cho thấy sự tiến bộ GIỐNG NHAU. Điều này có nghĩa là luyện tập thực tế và luyện tập trong tâm trí đều mang đến cùng một kết quả.
Nhiều nghiên cứu tương tự đã chỉ ra sức ảnh hưởng to lớn của trí tưởng tượng đến với hành vi, đặc biệt là những hành động phức tạp. Tiger Woods – người được cho là đứng đầu bộ môn Golf – nói rằng ông vận dụng trí tưởng tượng vào cả luyện tập và trong thi đấu: trước khi vung gậy, ông đã định hình rõ ràng đường bay của trái golf đến lỗ trong đầu mình.
1.1. Trí tưởng tượng dẫn con đường
Giải thích khoa học của điều này: khi bạn suy nghĩ hay tập trung về một điều gì đó, các neuron thần kinh liên quan đến điều này được cường hóa. Nói cách khác, bạn có thể “luyện tập tâm trí” giống như cách bạn luyện tập cơ bắp.
Bây giờ, hãy tìm cách áp dụng điều này cho kỹ năng của chính bạn. Trường hợp đó là một kỹ năng “không quá hữu hình” như giao tiếp, hãy tưởng tượng rằng bạn đang giao tiếp rất lưu loát, rất cuốn hút, mọi người đang lắng nghe và rất nhập tâm vào những điều bạn nói.
2. Liên tục
Đối với một kỹ năng thể chất, chắc hẳn bạn biết rõ phải vào “đúng thế” và chậm rãi trước khi thực hiện một cách tốc độ. Bạn phải “tạo thế” cho kỹ năng của mình. Thế của bạn ở đây sẽ là thói quen.
Hãy tưởng tượng về một bậc thầy trong lĩnh vực bạn mong muốn và nhập tâm vào đó. Tưởng tượng rằng bạn thực hiện môn nghệ thuật của bạn vô cùng thành công, thành thạo và điêu luyện. Hãy nhớ rằng tâm trí bạn không phân biệt “thực tế” và tưởng tượng, nói cách khác, những điều bạn tưởng tượng chính là thực tế.
Khi một thói quen đã đi vào guồng tự động, kết quả kèm theo cũng sẽ tự động xuất hiện. Hãy nghĩ về một người đúng vào lúc thời điểm đến thực hiện đúng hành động anh ấy đề ra ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác.
Nếu bạn muốn làm những việc mình cần làm, đúng thời hạn, đúng như cách bạn mong muốn, tìm hiểu thêm ngay: 10 Nguyên tắc để xây dựng Kỉ luật thép.
Làm chủ một kỹ năng đồng nghĩa với việc sống cùng với kỹ năng đấy, đó phải trở thành một phần trong cuộc sống thường ngày của bạn. Bạn phải biến việc phát triển bản thân thành một phần không thể thiếu mỗi ngày.
Hãy tạo cho bạn càng nhiều cơ hội tiếp xúc và thực hành với những nội dung liên quan. Ví dụ một người làm chủ một quán cafe, khi đến một quán cafe khác, anh ấy sẽ không chỉ “ngồi không và thưởng thức”, anh ấy sẽ để ý những chi tiết xung quanh, cách trang trí quán, bao nhiêu nhân viên, thực đơn của quán có gì đặc biệt.
Nếu bạn đang rèn luyện kĩ năng giao tiếp, hãy để ý cách mà những người giao tiếp tốt thực hiện. Nếu bạn đang học tập ngôn ngữ Anh, bạn sẽ muốn quan sát cách mà người bản xứ sử dụng ngôn ngữ. Tương tự và tương tự, hãy liên tục “bao vây” bạn bằng thói quen và những nội dung liên quan.
3. Môi trường
Ví dụ một người một học tập tiếng Anh, giữa hai trường hợp: xung quanh anh ấy không ai sử dụng tiếng Anh mỗi ngày và xung quanh anh ấy tất cả mọi người đều sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp thông thường, theo bạn thì trường hợp nào sẽ dẫn đến kết quả nhanh và hiệu quả hơn?
Môi trường là một yếu tố vô cùng quan trọng, ví dụ nếu tất cả mọi người xung quanh và những người bạn biết đều thực hiện cùng một thứ, bạn cũng sẽ vô thức hay ý thức thực hiện điều đó. Và tất nhiên, điều ngược lại cũng tương tự (hãy ý thức về điều này để không bị ảnh hưởng).
Bây giờ, tôi sẽ cho bạn biết một bí mật: môi trường của bạn không phụ thuộc vào những điều xung quanh bạn mà phụ thuộc vào những điều bạn chú ý. Việc bạn chú ý điều gì và cách bạn phân tích những thông tin xung quanh bạn sẽ ảnh hưởng hành vi của bạn một cách sâu sắc.
Nói một cách đơn giản, Hãy cẩn thận những điều bạn chú ý, hãy để ý những thông tin bạn thường tiêu thụ trên mạng xã hội và Internet, hãy ý thức về cách bạn “tự nói chuyện” với chính bản thân mình (ví dụ về Liên kết giữa Tâm trí – Sức khỏe).
3.1. Xây dựng môi trường thuận lợi
Tiếp tục với một bí mật: bạn có thể “xây dựng” một môi trường phù hợp cho việc làm chủ kỹ năng của bản thân. Trở lại với nguyên tắc liên tục và bao phủ bản thân với những nội dung liên quan: hãy cung cấp cho bản thân bạn sự tiếp cận với những tài nguyên giúp bạn phát triển một cách đơn giản nhất.
Nói cách khác, hãy khiến những hành động phát triển có thể được thực hiện một cách đơn giản. Ví dụ một người muốn tập chơi guitar, điều đáng nói là từ trước đến nay, anh ấy luôn cất cây guitar ấy vào trong tủ, vì thế mà hiếm khi anh ấy chạm đến cây đàn này của mình. Kể từ ngày anh ấy lấy cây guitar ra và đặt ngay chính giữa căn phòng, việc thường xuyên nhìn thấy khiến anh ấy dần tập chơi ngày càng thường xuyên và không còn đổ thừa cho việc “không có thời gian.”
Tương tự như vậy, nếu một người muốn hạn chế việc sử dụng Facebook, hãy xóa Facebook khỏi điện thoại của họ. Nếu một người muốn tập thói quen đọc sách, hãy để một cuốn sách ngay đầu giường.
Hãy khiến việc luyện tập thật dễ dàng, có như thế thì bạn mới có thể luyện tập thường xuyên và hiệu quả. Hãy khiến cho sự lười biếng của bạn không có bất cứ lí do nào để vịnh vào khi thực hiện hành động bạn mong muốn.
Và nếu có thể, hãy cho phép bản thân bạn giao lưu với những người cùng chí hướng, những người có cùng thói quen hành động phù hợp với việc phát triển của bạn.
4. Tập trung
Tâm trí bạn giống như một ống nước, kỹ năng bạn muốn làm chủ tương tự như một hồ chứa. Bạn càng tập trung, nước chảy qua ống càng nhanh, càng hiệu quả; và khi bạn lắp đầy ống nước, diện tích ống sẽ nở ra đồng.
Và lượng nước bạn có thể cung cấp một ngày là có giới hạn, đồng thời bạn cũng không thể lấy lại lượng nước bạn đã đổ ra; hãy ý thức rõ ràng về điều này.
Khi bạn tập trung sâu, bạn trải nghiệm một trạng thái đặc biệt (flow state). Đó là khi tâm trí bạn hoàn toàn xoay quanh một vấn đề và dồn toàn bộ sự chú ý của bạn vào đó. Khi ở trong trạng thái này, bạn giống như một siêu máy tính được kết nối với internet, các ý tưởng xuất hiện liên tục bên trong bạn, bạn trở nên vô cùng sáng tạo, và bạn làm việc cũng như phát triển vô cùng cấp tốc.
Điểm mấu chốt để trở nên tập trung chính là không bị phân tâm. Bạn phải đảm bảo môi trường làm việc và phát triển của bạn không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xung quanh bạn. Hãy đặt điện thoại của bạn ở một phòng khác, nếu bạn làm việc trên điện thoại hoặc máy tính, hãy cân nhắc bật chế độ máy bay, đồng thời xóa và chặn những ứng dụng hay trang web gây phiền nhiễu.
Một tiền đề khác để trở nên thật sự tập trung là bạn đặt ra mục tiêu nhỏ cho từng phiên làm việc. Đâu là những việc bạn cần thực hiện, bằng cách nào, cách đo lường kết quả là gì trong từng phiên làm việc.
5. Biến kỹ năng thành một phần của bạn
Bạn chỉ hiểu một vấn đề khi bạn có thể giải thích về nó hoàn toàn bằng ngôn ngữ của bạn. Tương tự như thế, bạn chỉ sở hữu một kỹ năng khi kỹ năng đó mang dấu ấn của bạn.
Mỗi người có một phong cách riêng để thực hiện một vấn đề. Một kỹ năng phải thực sự ăn sâu vào tiềm thức của bạn. Bạn phải thực sự đưa “cái tôi” vào trong kỹ năng này. Kỹ năng phải trở thành một phần của bạn, một góc trong thân phận của bạn.
Làm chủ một kỹ năng đồng nghĩa với việc thay đổi cả tâm trí bạn. Bạn phải để kỹ năng đó đi sâu vào tâm hồn mình. Đến nỗi mọi nơi bạn đến, trong mọi lúc, những điều về kỹ năng này vẫn hiện diện trong tâm trí bạn. Đó phải là sự tái cấu trúc cách tư duy, đó phải là một sự ám ảnh.
Nói một cách hoa mỹ, bạn phải yêu và chìm đắm trong kỹ năng này, bạn phải biến nó thành đam mê của bạn. Đây là điều mà bạn phải trải nghiệm thực tế trên quá trình làm chủ kỹ năng của riêng bạn.
Tóm lại vấn đề
Không tồn tại một đường tắt dẫn đến làm chủ kỹ năng. Nói cách khác, cách nhanh nhất để làm chủ một kỹ năng là “ngưng tìm kiếm” một đường tắt mà bắt đầu chặng đường của bạn.
Sự thông thạo là hệ quả của sự bồi đắp liên tục từ tư tưởng, cảm xúc và hành động. Khi bạn có thể để kỹ năng “sống” trên cả ba nền tảng trên, đó là bí mật để bạn “nắm thóp” mọi lĩnh vực.
Nói ngắn gọn, hãy luyện tập kỹ năng bằng mọi phương tiện bạn sở hữu: cơ thể, cảm xúc và tâm trí. Hãy tạo môi trường và điều kiện thuận lợi nhất có thể cho việc luyện tập của bạn. Và mấu chốt: hãy tập trung và đảm bảo sự đều đặn của sự tập luyện.
Hành động đi.
